ball

आशियाई खेळात भारतीय क्रिकेट संघ

 क्रिकेट आणि ऑलिंपिक्स हे अजून तरी एक स्वप्नच आहे. ऑलिम्पिक खेळांमध्ये क्रिकेटचा समावेश व्हावा अशी अनेक क्रिकेट रसिकांची इच्छा आहे. ती कधी पूर्ण होईल हे सांगणे अवघड आहे पण गेल्या काही वर्षांमध्ये आशियाई खेळांमध्ये मात्र क्रिकेटची वर्णी लागल्याचे दिसून येते. आशियाई देशांमध्ये, खास करून भारतीय उपखंडात क्रिकेटची लोकप्रियता इतर कोणत्याही खेळापेक्षा काहीशी अधिक आहे हे नक्की. भारत, पाकिस्तान, श्रीलंका, बांगलादेश आणि नवीनच दाखल झालेला अफगाणिस्तान हे सगळेच देश क्रिकेटच्या तिन्ही फॉरमॅटमध्ये खेळताना दिसतात. त्याचबरोबर नेपाळ. युएई, ओमान, हॉंगकॉंग सारख्या देशांनी देखील आंतरराष्ट्रीय क्रिकेटमध्ये आपली नोंद केली आहे. महिला क्रिकेटचा विचार करता थायलंड, जपान सारख्या देशांमध्ये देखील क्रिकेटचा प्रचार आणि प्रसार होताना दिसतो. तरीदेखील एशियन खेळांमध्ये क्रिकेटची सुरुवात व्हायला अनेक वर्षे गेली. सगळ्यात प्रथम २०१० च्या खेळांमध्ये क्रिकेटचा समावेश केला गेला, नंतर २०१४ मध्ये देखील क्रिकेट एशियाडचा भाग होते. पण २०१८ मध्ये मात्र क्रिकेटला वगळले गेले. आता सप्टेंबर महिन्यात चीन मध्ये होणाऱ्या आशियाई खेळांमध्ये पुन्हा एकदा क्रिकेट दिसेल. सगळ्यात महत्वाची गोष्ट म्हणजे या वर्षीच्या खेळांमध्ये भारताचे पुरुष आणि महिला असे दोन्ही संघ या स्पर्धेत भाग घेताना दिसतील. अर्थातच ही गोष्ट भारतीय खेळाडू, रसिकांबरोबरच आशियाई खेळ आणि क्रिकेटसाठी देखील महत्वाची आहे. 

मागच्याच आठवड्यात बीसीसीआयने या स्पर्धेसाठी आपल्या दोन्ही संघांची घोषणा केली. पुरुष संघ ऋतुराज गायकवाडच्या नेतृत्वाखाली भाग घेईल तर महिला संघाची कर्णधार असेल हरमनप्रीत कौर. महिला संघ जरी पूर्ण ताकदीने या स्पर्धेत भाग घेत असला तरीदेखील पुरुषांची ‘बी’ टीम या स्पर्धेत उतरते आहे असेच म्हणावे लागेल. आशियाई स्पर्धा सप्टेंबरच्या शेवटी शेवटी सुरु होणार आहेत, आणि क्रिकेटचे सामने ऑक्टोबरच्या पहिल्या आठवड्यापर्यंत चालतील. तोपर्यंत क्रिकेट विश्वचषकाची सुरुवात झाली असेल. त्यामुळे बीसीसीआय आपला प्रमुख संघ आशियाई खेळांसाठी पाठवेल याची शक्यता नव्हतीच. या वर्षी आशियाई स्पर्धांमध्ये टी-२० क्रिकेट असणार आहे, त्यामुळे या संघनिवडीकडे बारकाईने बघितले असता त्यावर आयपीएलचा मोठा पगडा दिसतो, आणि ते साहजिकही आहे. गेल्या काही आयपीएल स्पर्धांमध्ये चांगली कामगिरी केलेले ऋतुराज, रिंकू सिंग, तिलक वर्मा, यशस्वी जयस्वाल, शिवम दुबे, जितेश शर्मा, प्रभसिम्रन सिंग, रवी बिष्णोई असे अनेक खेळाडू या संघाचा भाग असतील. महिला संघामध्ये हरमनप्रीत कौर, स्मृती मंधाना, शफाली वर्मा, जेमिमा रॉड्रिग्ज, दीप्ती शर्मा, देविका वैद्य, राजेश्वरी गायकवाड, रिचा घोष सारख्या आंतरराष्ट्रीय क्रिकेटचा अनुभव असलेल्या खेळाडू असतील. दोन्ही संघ नक्कीच तुल्यबळ आहेत, आणि या संघांकडून आपण पदकाची अपेक्षा नक्की करू शकतो. 

आशियाई स्पर्धांमध्ये भारतीय क्रिकेट संघ प्रथमच भाग घेत आहेत. यापूर्वी झालेल्या स्पर्धांमध्ये बीसीसीआयच्या आडमुठ्या धोरणांमुळे भारतीय संघाने भाग घेतला नाही. खेळाडूंच्या व्यग्रतेचे तसेच आंतरराष्ट्रीय बांधिलकी (commitment) चे कारण देत आपण नेहेमीच या स्पर्धांपासून दूर राहिलो. अर्थात यापूर्वीच्या स्पर्धांमध्ये इतर देशांनी आपले संघ पाठवले असले तरी ते मुख्य संघ होतेच असे नाही. पाकिस्तान, बांगलादेश, श्रीलंका सारख्या संघांनी आपले मुख्य संघ स्पर्धांपासून लांबच ठेवले. यावर्षी देखील तसेच काहीसे घडेल कारण आशियाई खेळांपाठोपाठच भारतामध्ये क्रिकेट विश्वचषक देखील खेळला जाणार आहे. २०१० मध्ये झालेल्या स्पर्धेत, पुरुष क्रिकेट स्पर्धेत बांगलादेश (सुवर्ण), अफगाणिस्तान (रौप्य) आणि पाकिस्तान (कांस्य) हे संघ पदकांचे मानकरी ठरले होते. तर २०१४ मध्ये हा मान अनुक्रमे श्रीलंका, अफगाणिस्तान आणि बांगलादेश यांना मिळाला. महिलांच्या क्रिकेटमध्ये मात्र पाकिस्तानने दोन्ही वर्षी सुवर्ण आणि बांगलादेश रौप्य पदकाचे मानकरी ठरले. २०१० मध्ये कांस्य पदक जपानने मिळवले तर २०१४ मध्ये श्रीलंकेने. या दोन्ही स्पर्धांमध्ये ‘दादा’ आशियाई संघांबरोबरच जपान, चीन, हॉंगकॉंग, नेपाळ, मालदीव मलेशिया, थायलंड सारख्या संघांनी भाग घेतला होता. आता या वर्षी भारतीय संघाच्या समावेशाने हे पदकांचे गणित काहीसे बदलेल अशी आशा करायला हरकत नाही.   

क्रिकेटचा ऑलिम्पिक किंवा आशियाई खेळांमध्ये समावेश न करण्यामागे एक प्रमुख कारण आहे म्हणजे क्रिकेटचा पारंपारीक फॉरमॅट. कसोटी क्रिकेटचा या खेळांमध्ये समावेश करणे अवघडच होते. गेल्या काही वर्षात सुरु झालेले टी-२० क्रिकेट या स्पर्धांसाठी योग्य होते, आणि हळूहळू त्याचा समावेश होतंच गेला. जगातील सर्वात श्रीमंत बोर्डाच्या कृपेने आपले भारतीय क्रिकेटपटू सर्वोत्तम सोयी सुविधांचा वापर करताना दिसतात. त्यांना मिळणारे मानधन, त्यांना असणारं फॅन फॉलोइंग, मीडियाने दिलेलं महत्व या सर्वच गोष्टी कल्पनेपलीकडील आहेत, त्या इतर खेळांना कमी मिळतात. अर्थात इथे तुलना करायची नाहीये, पण क्रिकेट इतकेच इतर खेळांना देखील योग्य महत्व मिळावे अशीच प्रामाणिक इच्छा आहे. आशियाई किंवा ऑलिम्पिक खेळ म्हणजे त्या त्या विभागाचा उत्सव असतो. इथे सर्वच खेळाडूंना सारखीच वागणूक मिळते. एशियन व्हिलेज (किंवा ऑलिम्पिक व्हिलेज) हे एक वेगळंच प्रकरण असतं. अनेक खेळाडू तिथे एकत्र राहतात, सराव करतात, एकत्र खातात.. जणू सगळे एकत्रच जगतात. या स्पर्धेच्या निमित्ताने आपल्या क्रिकेटपटूंना त्या वातावरणाची सवय होईल. कदाचित काही हवेत असलेली विमाने जमिनीवर तरी येतील. सर्वात मुख्य म्हणजे एखाद्या खेळातले पदक (सुवर्ण, रौप्य अथवा कांस्य) मिळवण्याचा आनंद, त्यासाठी केले जाणारे परिश्रम याची जाणीव त्यांना होईल, निदान व्हावी ही अपेक्षा आहे. 

पुणेकर ऋतुराजच्या नेतृत्वाखाली आपला संघ या स्पर्धेत खेळेल. ऋतुराजकडे आता तिन्ही फॉरमॅटचा खेळाडू म्हणून बघितलं जात आहे. स्वतःला सिद्ध करण्यासाठी त्याच्याकडे ही एक मोठी संधी असेल. हे सर्व खेळाडू आशियाई स्पर्धेत खेळणार आहेत, याचा अर्थ विश्वचषकासाठी त्यांची निवड होण्याची शक्यता कमी आहे. विश्वचषक जिंकणे हे कोणत्याही क्रिकेटपटूचे स्वप्न असते. कदाचित या सर्वांची ही संधी या वर्षी हुकेल, पण पहिल्यांदाच भारतीय संघ आशियाई स्पर्धेत क्रिकेटमध्ये भाग घेणार आहे, त्या स्पर्धेत विजेतेपद मिळवण्याची, आणि अर्थातच सुवर्णपदक मिळवण्याची संधी या सर्वांकडे आहे. एकदिवसीय क्रिकेटमध्ये १९८३ मध्ये मिळवलेला ‘कपिल’ चा संघ असेल, किंवा २००७ मध्ये टी-२० विजेतेपद मिळवलेला ‘धोनी’ चा संघ असेल… त्यांचा उल्लेख कायमच ‘पहिल्या’ विजेतेपदाचा केला जातो. ती भावना देखील वेगळीच असते, आणि क्रिकेट रसिक देखील ते अनंत काळ लक्षात ठेवतात. ऋतुराजसमोर हीच संधी आहे. या पहिल्या सुवर्णपदकाचे मोल काहीसे वेगळेच असेल. आपल्या मराठमोळ्या ऋतुराजने या संधीचा फायदा घेऊन आपल्या सांघिक कामगिरीने भारताला सुवर्णपदक मिळवून द्यावे हेच स्वप्न भारतीय क्रिकेटरसिक करत असेल. ऑक्टोबरच्या पहिल्या आठवड्यात क्रिकेट विश्वचषक सुरु होईल, आणि त्याच सुमारास आपला दुसरा संघ चीनमध्ये झालेल्या स्पर्धेत सुवर्णपदक मिळवत असेल हे स्वप्न खरोखरच अद्भुत आहे.      
 

Book Introduction | Sunny Days | Sunil Gavaskar

Today, as we celebrate the birthday of the legendary cricketer Sunil Gavaskar, it is the perfect time to dive into his remarkable autobiography, “Sunny Days: Sunil Gavaskar’s Own Story.” Join us as we embark on a journey through the life and career of one of India’s greatest cricketing icons.

Behind the triumphs and records lies a lesser-known tale of the challenges and obstacles faced by Sunil Gavaskar throughout his illustrious career. From doubts about his ability to compete on the international stage to the immense pressure of carrying the hopes of a nation, Gavaskar’s journey was not without its share of pain and struggles.

In “Sunny Days,” Sunil Gavaskar promises readers an intimate and candid account of his life, both on and off the cricket field. Through his personal experiences, he offers valuable insights, lessons, and inspiration to cricket enthusiasts, sports fans, and aspiring athletes alike. The book promises to take readers on an unforgettable journey filled with triumphs, tribulations, and heartfelt moments.

“Sunny Days” is a comprehensive autobiography that traces Sunil Gavaskar’s extraordinary journey from a young boy with dreams of playing cricket to becoming one of the most revered batsmen in the history of the sport. The book covers his early years, his rise to international fame, the challenges he encountered, his significant achievements, and the impact he made on the game.

Sunil Gavaskar’s authority as a cricketing legend is unquestionable. With a career spanning over two decades, numerous records to his name, and being the first player to score 10,000 runs in Test cricket, Gavaskar’s words hold immense weight and authenticity. As the author of his own story, Gavaskar offers a unique perspective that only he can provide.

Through his engaging storytelling and heartfelt narratives, Gavaskar creates a deep sense of connection and commitment from readers. The passion, dedication, and unwavering determination that defined Gavaskar’s career will resonate with readers, inspiring them to pursue their own dreams and overcome obstacles along the way.

“Sunny Days” sets a tone of nostalgia, reflection, and celebration. Gavaskar’s storytelling is filled with warmth, humour, and humility, making readers feel as though they are sitting with the cricketing legend himself, listening to his tales. The tone is personal, inviting, and relatable, allowing readers to immerse themselves in the extraordinary journey of Sunil Gavaskar.

Cricket is more than just a sport in India; it is a passion, a way of life. Sunil Gavaskar’s story is deeply intertwined with the nation’s love for cricket and its pursuit of excellence on the international stage. “Sunny Days” holds immense relevance for cricket enthusiasts and sports lovers, offering a glimpse into the behind-the-scenes moments and the relentless pursuit of greatness.

“Sunny Days” engages readers through its captivating narrative, insightful anecdotes, and personal reflections. It takes readers on a rollercoaster ride of emotions, from the exhilarating highs of Gavaskar’s record-breaking innings to the challenging lows he faced. The book invites readers to witness the extraordinary journey of a cricketing legend up close and personal.

“Sunny Days: Sunil Gavaskar’s Own Story” is not just a cricketing memoir; it is a testament to the power of resilience, determination, and self-belief. Gavaskar’s story will leave a lasting impression on readers, inspiring them to pursue their passions, overcome obstacles, and make their mark in the world.

In conclusion, as we celebrate the birthday of Sunil Gavaskar, “Sunny Days: Sunil Gavaskar’s Own Story” offers a fascinating and intimate glimpse into the life of one of cricket’s greatest icons. Sunil Gavaskar’s compelling storytelling, candid reflections, and unparalleled authority make this autobiography a must-read for cricket enthusiasts and fans of inspiring life journeys. From his early struggles to his monumental achievements, Gavaskar’s story is a testament to the indomitable human spirit and the pursuit of excellence.

आपला तो बाब्या           


इंग्लंड विरुद्ध ऑस्ट्रेलिया, लॉर्ड्स मैदान, दुसरा कसोटी सामना. इंग्लंडला विजयासाठी ३७१ धावांची गरज होती, आणि ऑस्ट्रेलियन गोलंदाजांनी त्यांची दाणादाण उडवली होती. एक वेळ अशी आली की इंग्लंडचा निम्मा संघ १७७ धावांत पॅव्हिलियन मध्ये परतला होता. मैदानावर इंग्लिश कर्णधार बेन स्टोक्स आणि यष्टीरक्षक-फलंदाज जॉनी बेअरस्टो खिंड लढवत होते. इंग्लंडसाठी त्यांनी मैदानावर असणे आवश्यक होते. बेअरस्टो नुकताच फलंदाजीला आला होता. इंग्लंडसाठी या दोघांनी मैदानावर उभे राहणे आवश्यकच होते, आणि अचानक ‘ती’ घटना घडली. कॅमरून ग्रीनचा एक आखूड टप्प्याचा चेंडू बेअरस्टोने सोडून दिला. तो षटकातील शेवटचा चेंडू होता. चेंडू सोडून देताच तो क्रिझवर बॅट ठेवून (षटक संपले आहे असा विचार करत) बेन स्टोक्सशी बोलायला गेला. इकडे, यष्टीरक्षक कॅरीच्या हातात अजूनही चेंडू विसावत होता. त्याने चेंडू हातात येताच यष्टींकडे फेकला, चेंडू यष्टीला लागला तेंव्हा जॉनी बेअरस्टो क्रीझपासून चांगला दीड-दोन फूट पुढे होता. इथे मैदानावरील पंचांनी तिसऱ्या पंचाची मदत घेतली, आणि बेअरस्टोला बाद ठरवले गेले. जॉनी बेअरस्टो बाद झाला आणि मैदानावर एकच गोंधळ उडाला. अशा पद्धतीने त्याला बाद केले गेले म्हणून प्रेक्षकांनी ऑस्ट्रेलियन संघाला ‘बू’ करायला सुरुवात केले. क्षणातच त्यांच्यावर अखिलाडूवृत्ती असल्याचा  ठपका ठेवला गेला आणि क्रिकेटमध्ये ‘फेअर प्ले’ किती महत्वाचा आहे त्याचे गोडवे गायला सुरुवात झाली. इतकेच नाही तर, लंचच्या वेळी ऑस्ट्रेलियन संघ पॅव्हिलियनमध्ये परतत असताना, लॉर्ड्सच्या लॉंगरूम मध्ये – जिथे ‘मेरलीबोन क्रिकेट क्लब’ चे सदस्य बसतात, तिथे त्यांना ‘चिटर्स’ म्हणून हिणवण्यात आले. इंग्लंड पुढे कसोटी सामना हरले, पण आठवडाभर याच गोष्टीची चर्चा सुरु होती. 


बेअरस्टोच्या बाद होण्यानंतर क्रिकेटमधील ‘फेअर प्ले’ बद्दल पुन्हा बोलले गेले. गेली अनेक वर्षे त्याबद्दल वेळोवेळी बोलले जात आहे. मुळात क्रिकेटच नाही, कोणत्याही खेळात ‘फेअर प्ले’ असणे आवश्यकच आहे. कोणत्याही खेळाचा गाभा तोच असला पाहिजे. त्याचबरोबर कोणताही खेळ हा जिंकण्यासाठीच खेळला गेला पाहिजे. खेळभावना महत्वाची आहेच, पण खेळात जिंकणे देखील महत्वाचे आहे, किंबहुना काकणभर जास्त महत्वाचे आहे. क्रिकेटमधील ‘फेअर प्ले’ आणि अथलेटिक्स किंवा टेनिस मधील ‘फेअर प्ले’ वेगळा नसतो. ही भावना प्रत्येक खेळाडूंच्या रक्तात असलीच पाहिजे. पण क्रिकेटमध्ये या भावनेचे थोडे जास्तच अवडंबर केले जात आहे का? ‘फेअर प्ले’ या गोंडस नावाखाली खेळाचे महत्व कमी केले जात आहे का? आज परत एकदा हा प्रश्न विचारावासा वाटतो कारण ज्या संघावर ‘अन्याय’ होतो, तो संघ आणि त्यांचे समर्थक या गोंडस नावाखाली अनेकदा दुसऱ्या संघाचे वाभाडे काढताना दिसतो. लॉर्ड्सच्या सामन्यात देखील हेच झाले. ऑस्ट्रेलियन संघ धुतल्या तांदळाचा आहे असे माझे मत नक्कीच नाही, पण झालेल्या प्रसंगात त्यांची बाजू निश्चितच बरोबर होती. इंग्लिश समर्थकांनी, क्रिकेट समीक्षकांनी, माजी खेळाडूंनी आणि कर्णधार, कोचसकट बहुतेकांनीच त्यांना ‘अपराधी’ म्हणून घोषित करून टाकले. अगदी इंग्लंड आणि ऑस्ट्रेलियाच्या पंतप्रधानांनी देखील यावर भाष्य केले. हे सगळे बघितल्यावर मला मराठीमधली एक म्हण आठवली – ‘आपला तो बाब्या, आणि दुसऱ्याचे ते कार्टे’. 

हे असेच प्रसंग गेल्या काही वर्षात आपण बघितले आहेत. आयपीएल खेळताना अश्विनने जोस बटलरला गोलंदाजी करताना धावबाद केले. (ज्याला मंकडींग असा अत्यंत चुकीचा शब्द वापरला जातो.) त्यावेळीदेखील गदारोळ माजला होता. जोस बटलर क्रीझपासून लांब असताना यष्टीला चेंडू लावून त्याला बाद करण्याचा अधिकार अश्विनला होता, त्याने तो अधिकार वापरला असेल तर त्यात चूक काय आहे. हीच गोष्ट २ वर्षांपूर्वी भारताच्या दीप्ती शर्माने इंग्लंडच्याच चार्ली डीनच्या बाबतीत केली होती. अनेक वर्षांपूर्वी कपिल देवने दक्षिण आफ्रिकेच्या पीटर कर्स्टनला असेच बाद केले होते. या प्रत्येक प्रसंगी फलंदाज चुकीचे वागून सुद्धा, गोलंदाजाला ‘व्हिलन’ ठरवले गेले आहे. ओरडा करणाऱ्यांचे मत बहुतेकवेळा ‘आधी वॉर्निंग द्यायला पाहिजे’ असे असते. मुळात प्रश्न आहे की वॉर्निंग देण्याची गरज का आहे? फलंदाजाला खेळाचे हे साधे नियम ठाऊक नाहीत? आणि हो, या सर्व ठिकाणी गोलंदाज भारतीय आहेत म्हणून मी बोलतो आहे असे कृपया समजू नका. गोलंदाजी करणारा नॅथन लायन अथवा शाहीन शाह आफ्रिदी असेल आणि क्रिझ सोडून जाणारा फलंदाज विराट किंवा सूर्यकुमार यादव असेल तरी देखील माझे मत हेच असेल. 


आणि क्रिकेटमधील खिलाडूवृत्तीबद्दल इंग्लंड सारख्या संघाने न बोललेलेच बरे. २०१९ च्या विश्वचषकातील अंतिम सामन्याचे उदाहरण आपल्या सर्वांच्या समोर आहे. बेन स्टोक्सच्या हाताला चेंडू लागून सीमापार गेला, तेंव्हा पंचाला नियमाप्रमाणे ४ धावा – चौकार देणे भाग पडले. त्याच चेंडूनंतर अंतिम सामन्यात इंग्लंडचा संघ न्यूझीलंडच्या धावसंख्येच्या जवळ पोहोचला, नंतर सामना आणि सुपर ओव्हर मध्ये समान धावसंख्या झाल्यावर शेवटी ‘चौकार’ कोणी जास्त मारले यावर विश्वविजेता ठरवावा लागला. त्यावेळी इंग्लंडची खिलाडूवृत्ती कुठे गेली होती? तेंव्हा तुम्ही नियमांचाच आधार घेतला ना? अगदी काही वर्षांपूर्वी धोनीने इंग्लंडमध्येच इयान बेलला बाद दिल्यानंतर ‘खिलाडूवृत्ती’ चा आदर करत आपले अपील मागे घेऊन फलंदाजी सुरु ठेवण्यास सांगितले होते. धोनीच्या त्या निर्णयाचे कौतुक झाले, अगदी त्याला ‘स्पिरिट ऑफ द क्रिकेट’ असे बक्षीस देखील देण्यात आले. धोनीचा तो परत बोलावण्याचा निर्णय देखील नक्कीच चुकीचा होता. एखाद्या खेळाचे नियम खेळ सुरु होण्याच्या आधीच ठरवलेले असतात. मग अशावेळी नियमानुसार बाद ठरवल्या गेलेल्या फलंदाजाला खेळण्यासाठी परत बोलावणे हाच खेळाचा अपमान नाही का? 

आपण सगळ्यांनी इंटरनेटवर व्हिव रिचर्ड्सचा व्हिडीओ बघितला असेल. फलंदाजाला बाद करण्याची संधी असताना देखील त्याने यष्टीला चेंडू लावला नाही. किंवा अजून एका प्रसंगात कोर्टनी वॉल्श गोलंदाजी करताना नॉन स्ट्रायकर असलेला फलंदाज क्रिझ सोडून पुढे गेला तरी, त्याने त्या फलंदाजाला बाद केले नाही. या दोन्ही प्रसंगात त्या गोलंदाजांचे कौतुक झाले. त्यांनी खेळभावनेने खेळ केला असे म्हटले गेले. पण त्यांनी फलंदाजाला बाद न करण्याचा निर्णय घेतला, याचा अर्थ प्रत्येक गोलंदाजाने तसेच वागले पाहिजे असे होत नाही. जर प्रत्येक गोलंदाजाने असे वागायचे असेल तर नियमांना काय अर्थ राहतो? 
आणि कल्पना करून बघा, इथे ऑस्ट्रेलियन यष्टीरक्षक कॅरीच्या जागी आशियाई खेळाडू असता तर? एव्हाना आशियाई खेळाडू कसे चुकीचे आहेत या विषयावर रकानेच्या रकाने भरून आले असते. एव्हाना क्रिकेटमधील ‘महायुद्धाचे’ पडसाद सगळीकडे दिसायला लागले असते. हा जेंटलमन लोकांचा खेळ कसा बिघडत चालला आहे याच्या कहाण्या रचल्या गेल्या असत्या. जॉनी बेअरस्टोच्या प्रसंगात कमी जास्त प्रमाणात हेच घडलं. लॉर्ड्सच्या प्रेक्षकांनी, इंग्लिश समीक्षकांनी आणि त्या लॉंगरूम मधील इंग्लिश समर्थकांनी जे केलं ते नक्कीच चुकीचं होतं. 

इंग्लंडचा कोच ब्रॅंडन मॅक्युलम याने देखील ऑस्ट्रेलियन संघावर टीका केली. मजा आहे ना, काही वर्षांपूर्वी अशाच एका प्रसंगात या मॅक्युलमच्याच नेतृत्वाखाली न्यूझीलंड संघाने श्रीलंकेच्या मुरलीधरनला असाच क्रिझ सोडून गेल्यावर धावबाद केलं होतं. त्यावेळी त्याचा तो निर्णय बरोबर होता. तिथे खेळभावनेचे उल्लंघन झाले नव्हते. पण हा प्रसंग त्याच्या संघावर ओढवला तर मात्र… 

बरोबर आहे… आपला तो बाब्या, दुसऱ्याचे कार्टे       

10 Leadership Traits to Learn from Mahendra Singh Dhoni

Mahendra Singh Dhoni, widely regarded as one of the greatest cricket captains of all time, exemplifies the qualities of an exceptional leader. Throughout his illustrious career, Dhoni demonstrated unwavering self-assurance, an unwavering belief in his team members, a deep understanding of their strengths and weaknesses, and an ability to take calculated risks. His calm and composed demeanour, coupled with his ability to lead from the front and handle both success and failure with grace, made him a revered figure in the world of cricket. Dhoni’s leadership style, characterized by humility, selflessness, and a focus on nurturing the talents of others, has left an indelible impact on the sport and has created a legacy that will continue to inspire future leaders.

On the occasion of Mahendra Singh Dhoni’s 42nd birthday, let’s delve deeper into what makes him a true leader and explore some of his remarkable leadership qualities that we can all strive to emulate.

Calmness under pressure

One of Dhoni’s most admirable qualities was his ability to remain calm and composed in high-pressure situations. A prime example of this was during the final of the 2011 ICC Cricket World Cup. With India chasing a challenging target, Dhoni entered the crease at a critical moment. Despite the immense pressure, he exhibited remarkable composure and played a match-winning innings, leading his team to victory.

Leading by example

Dhoni was a true leader who led by example. He consistently demonstrated exceptional skills and work ethic, inspiring his teammates to give their best. Dhoni’s leadership through personal performance was evident in his consistent ability to finish matches, often remaining unbeaten in crucial situations and guiding his team to triumph.

Effective communication

Dhoni was known for his excellent communication skills, which played a vital role in his leadership success. He had the ability to convey his ideas and strategies clearly to his teammates, ensuring that everyone was on the same page. Dhoni’s effective communication was visible during team huddles and on-field discussions, where he provided valuable insights and motivated his players to perform at their best.

Decision-making process

One of Dhoni’s greatest strengths as a leader was his exceptional decision-making ability. He had an astute cricketing mind and an innate sense of the game. A remarkable example of his decision-making process was his choice to promote himself up the batting order during the final of the 2007 ICC World T20. This decision proved to be a masterstroke as Dhoni played a crucial knock and helped India clinch their first-ever T20 World Cup title.

Trust in his team

Dhoni had immense trust in his team members and believed in their capabilities. He provided them with opportunities to showcase their skills and always backed them, even in challenging situations. A notable instance was his trust in the young all-rounder Hardik Pandya. Dhoni recognized Pandya’s talent early on and consistently supported him, resulting in the player’s growth and success at the international level.

Resilience in the face of adversity

Dhoni’s resilience in difficult times was a testament to his leadership qualities. He never allowed setbacks to deter him or his team. A memorable example of his resilience was during the 2013 ICC Champions Trophy final against England. With India struggling in the chase, Dhoni showcased immense composure and guided the team to a thrilling victory, proving his ability to thrive under pressure.

Humility and Modesty

Despite achieving remarkable success and numerous accolades, Dhoni remained humble and grounded. He never sought personal glory and always emphasized the team’s achievements. Dhoni’s humility was evident when he stepped down as captain, giving the next generation of leaders an opportunity to lead the team while ensuring a smooth transition.

Effective teamwork

Dhoni understood the importance of teamwork and fostered a strong sense of camaraderie within the team. He encouraged collaboration, unity, and selflessness among the players. An example of his emphasis on teamwork was his partnership with Gautam Gambhir during the 2011 ICC Cricket World Cup final. Their vital partnership demonstrated the power of collaboration and the ability to achieve collective success.

Adaptability to changing situations

Dhoni had a remarkable ability to adapt his strategies based on the evolving circumstances of a match. He was flexible in his approach and adjusted game plans accordingly. A notable instance of his adaptability was during the 2016 ICC World T20 semifinal against Bangladesh. Dhoni’s decision to change field positions on the last ball resulted in a run-out and a thrilling victory for India.

Building a winning culture

Dhoni played a pivotal role in building a winning culture within the Indian cricket team. His focus on discipline, hard work, and continuous improvement inspired his teammates to strive for excellence. Under his captaincy, the team achieved significant milestones, including the number-one ranking in Test cricket and winning major tournaments.

In the realm of leadership, Mahendra Singh Dhoni’s legacy stands tall as a shining example of what it means to be an exceptional leader. As the cricketing world continues to draw inspiration from his leadership, Dhoni’s impact will be felt for generations to come, serving as a constant reminder of the qualities and values that define a truly exceptional leader.

एक होता वेस्टइंडीज 

वेस्टइंडीजचा संघ २०२३ च्या विश्वचषकात दिसणार नाही. ही गोष्ट किती त्रास देणारी आहे याची कल्पना तरी करू शकतो का आपण. १९३०-३२ पासून सुरु झालेला वेस्टइंडीज क्रिकेटचा प्रवास आपण सगळेच बघतो आहोत. मुळात वेस्टइंडीज हा एक देश नाही. कॅरेबियन द्वीपसमूहात वसलेल्या अनेक देश आंतरराष्ट्रीय क्रिकेटपुरते ‘वेस्टइंडीज’ या नावाने एकत्र येतात. या खेळाडूंनी आपल्याला खूप काही दिलं आहे. जुन्या काळातील  हेडली, वॉरेल, विक्स, वॉलकॉट, रामाधीन, व्हॅलेंटाईन पासून आत्ताच्या लारा, चंदरपॉल किंवा ख्रिस गेल पर्यंत अनेक वेस्टइंडीज क्रिकेटपटू आमच्या गळ्यातले ताईत होते. १९७५-१९९० या काळातले खेळाडू – लॉइड, रिचर्ड्स, हॅन्स, ग्रिनीज, दुजाँ, मार्शल, होल्डिंग, गार्नर, रॉबर्ट्स यांनी तर आमचं बालपण समृद्ध केलं. ते ना आमच्या देशाचे होते, ना आमच्या रक्ताचे… पण त्यांचं क्रिकेट खेळणं आमच्यासाठी सूख होतं. आम्ही त्यांना बघत बघत शिकत गेलो. सोबर्स सारखा खेळाडू तर शतकात एखादा यावा. या सगळ्यांच्या खेळाने नटलेला तो वेस्टइंडीज नावाचा संघ २०२३ च्या विश्वचषकात दिसणार नाही ही खरोखर वेदनादायक गोष्ट आहे. प्रत्येक साम्राज्याची कधी ना कधी वाताहत होते. क्रिकेटवर राज्य करणाऱ्या वेस्टइंडीजची होऊ नये अशी इच्छा होती, पण…. 


मुळात ही सगळी कॅरेबियन बेटं अमेरिकेच्या जवळ वसलेली. सर्वच बेटांमध्ये आर्थिक परिस्थिती तशी यथातथाच. पोटापाण्यासाठी माणसं अमेरिकेला जाऊ लागली, ती संस्कृती जवळ करू लागली. मग त्यांचे खेळ आले, कदाचित तेच जास्त जवळचे झाले. बास्केटबॉल, बेसबॉल, फुटबॉलच्या नादात क्रिकेटकडे दुर्लक्ष होत गेलं. गेल्या ३०-३५ वर्षातली वेस्टइंडीजची स्थिती बघता हे होणारच होतं. १९९०-२००० च्या दशकापर्यंत त्यांचं क्रिकेट जिवंत होतं, पण हळूहळू त्याचा अस्त होऊ लागलाच होता. त्यात एकीकडे क्रिकेट देखील बदलत चाललं होतं. एकूणच जग वेगवान होत होतं, मग कसोटी क्रिकेट संपू लागलं आणि आता वेस्टइंडिजचं एकदिवसीय क्रिकेट देखील बंद होईल का अशी भीती वाटू लागली आहे. वेस्टइंडीजचे क्रिकेटपटू जगभर प्रसिद्ध होते, ते त्यांच्या दिलखुलास खेळामुळे. ते पैशांसाठी इंग्लिश काउंटी, ऑस्ट्रेलियातील देशांतर्गत क्रिकेट काय किंवा दक्षिण आफ्रिकेत रेबेल टूर्स देखील खेळले, पण सगळीकडेच त्यांनी आपल्या खेळामुळे वाहवा मिळवली. तोंडात च्युईंग गम चघळत फलंदाजी करणारा व्हिव रिचर्ड्स असेल किंवा समोरच्या खेळाडूच्या नजरेत भेदकपणे बघणारा मायकल होल्डिंग, माल्कम मार्शल असतील, बहुतेक खेळाडूंनी मैदानावर आपल्या खेळाने प्रेक्षकांना खुश केलं. ही माणसं आपल्यासारखीच वागली, आपल्यासारखीच राहिली. त्यांची लफडी, त्यांची भांडणं, त्यांची माणुसकी, त्यांची दोस्ती, त्यांची खिलाडूवृत्ती संपूर्ण क्रिकेट जगताने बघितली, जगली, अनुभवली.  कदाचित म्हणूनच हे खेळाडू आपल्याला आपले वाटले. 

गेल्या काही वर्षात वेस्टइंडीज क्रिकेट अधोगतीला जायला सुरुवात झालीच होती. कोणीही यावं आणि टपली मारून जावं अशी त्यांची स्थिती झाली होती. मुळात वेस्टइंडीज विश्वचषकासाठी पात्रता फेरी खेळते आहे हीच दुर्दैवाची गोष्ट. वेस्टइंडीज २ वेळचे विश्वविजेते आहेत. १९७५ ते १९८३ पर्यंतच्या स्पर्धा त्यांनी गाजवल्या आहेत. अशावेळी हा संघ पात्रता फेरीत खेळतो हे क्रिकेटप्रेमींना न पचणारंच आहे. खेळाचे नियम बदलले आहेत. आता पात्रता फेरीला देखील तेवढंच महत्व आलं आहे, इतर देश देखील विश्वचषकात पात्र होण्यासाठी प्रयत्न करत आहेत वगैरे वगैरे गोष्टींनी आम्ही आमची समजूत करून घेतली. पण पात्रता फेरीत एकामागून एक तीन पराभव बघितल्या नंतर मात्र या संघाच्या हाराकिरीवर विश्वास बसला. होय, हाराकीरीच ती. जो संघ पात्रता फेरीत खेळताना झिम्बाब्वे, नेदरलँड्स आणि स्कॉटलंड कडून पराभव पत्करतो, त्याच्या खेळाला दुसरं काय म्हणायचं? संघाला बांधून ठेवणारा एकही खेळाडू नाही, फलंदाज आणि गोलंदाज म्हणावी तशी कामगिरी करत नाहीत, समोरच्या दुबळ्या प्रतिस्पर्ध्याला तुम्ही योग्य टक्कर देऊ शकत नाही, मग तुम्ही जिंकणार कसे? 

पात्रता फेरीत वेस्टइंडीजने झिम्बाबे कडून पराभव पत्करला. २६९ धावांचा पाठलाग करताना वेस्टइंडिज फक्त २३३ धावा करू शकले. सिकंदर रझा आणि तेंडाई चटारा यांच्या गोलंदाजीसमोर वेस्टइंडीजचे फलंदाज खेळू शकले नाहीत. पुढे साखळी सामन्यात त्यांना नेदरलँड्सने हरवले. खरे तर या सामन्यात वेस्टइंडीजने चांगली फलंदाजी केली होती. ५० षटकात ३७५ धावांचा पाठलाग करताना नेदरलँड्सचा संघ तोडीत तोड ठरला. हा सामना सुपर ओव्हर मध्ये गेल्यानंतर घडलेला थरार जगणे बघितला. लोगन फॅन डर  बीक या डच खेळाडूने वेस्टइंडीजला एकहाती पराभूत केलं. इतेच वेस्टइंडीजच्या विश्वचषकातून बाहेर पडण्याची घंटा वाजली. आणि सुपर सिक्समध्ये त्यांना स्कॉटलंडकडून दारुण पराभव स्वीकारावा लागला. वेस्टइंडीज या विश्वचषकात दिसणार नाहीत यावर शिक्कामोर्तब झालं आणि क्रिकेट विश्वात खळबळ माजली.  

यापुढची वेस्टइंडीज क्रिकेटची अवस्था सांगणे अवघड आहे. आता ते विश्वचषक खेळणार नाहीत. आधीच कसोटी क्रिकेटमध्ये त्यांची परिस्थिती भीषण आहे. आता विश्वचषकात न खेळल्यामुळे तिथलं क्रिकेट अजून मागे जाईल. याचा खेळावर तर परिणाम होईलच, पण खेळाडू आणि क्रिकेट रसिक यांच्यावर देखील होईल. हे क्रिकेट एकूणच काही वर्षे मागे जाईल. पुढची पिढी बेसबॉल आणि बास्केटबॉल कडे अधिक आकर्षिली जाईल. कदाचित यापुढे वेस्टइंडीज समूह न राहता प्रत्येक देश स्वतंत्रपणे क्रिकेट खेळू लागला तर? ही शक्यता देखील नाकारता येत नाही. मग वेस्टइंडीजची ती झिंग दिसणार नाही, ती तडफ दिसणार नाही, आणि वेस्टइंडीज क्रिकेट इतिहासजमा होऊ शकेल. आता खऱ्या अर्थाने गरज आहे ते वेस्ट इंडिज क्रिकेट बोर्डाने पाय घट्ट करून उभं राहण्याची. आपापसातील हेवेदावे दूर करून एकत्र येण्याची आणि वेस्टइंडीज क्रिकेटला गतवैभव मिळवून देण्याची. वेस्टइंडीजने आम्हा क्रिकेट रसिकांना खूप काही दिलं आहे, आम्हाला ते वैभव परत आलेलं नक्की बघायचं आहे. गोष्ट सोपी नाहीये, अडथळे खूप आहेत. पण वेस्टइंडिज परत आले तर क्रिकेटचे सोनेरी दिवस परत येतील हे देखील खरे. तूर्तास, या विश्वचषकात वेस्टइंडीज नसेल याची सवय करून घेऊया. 

युवा खेळाडूंपुढे ‘कॅरेबियन’ आव्हान 

२०२३-२०२५ या दोन वर्षांसाठीच्या टेस्ट चॅम्पियनशीपची आता सुरुवात झाली आहे. एकीकडे इंग्लंड-ऑस्ट्रेलिया मधील ऍशेस मालिकेला सुरुवात झाली, तर दुसरीकडे वेस्ट इंडिज आणि भारत या दोन संघांमधील मालिकेचे बिगुल देखील वाजले. पुढच्या महिन्यात भारतीय संघ वेस्ट इंडिजच्या दौऱ्यावर जाणार आहे. या दौऱ्यात भारतीय संघ ३ कसोटी, ३ एकदिवसीय आणि ५ टी-२० सामने खेळेल. याच दौऱ्यातील कसोटी आणि एकदिवसीय सामन्यांसाठी भारतीय संघाची घोषणा करण्यात आली. प्रत्येक नवीन दौऱ्यासाठी संघाची घोषणा होत असताना एक वेगळीच उत्सुकता असते. पण हा दौरा काही अर्थाने खास असणार आहे. काही दिवसांपूर्वीच झालेल्या जागतिक कसोटी स्पर्धेच्या अंतिम सामन्यात आपण दारुण पराभव स्वीकारला होता, आपले बहुतेक सर्वच रथी महारथी तलवारी म्यान करून तंबूत परतले. आपण सलग दुसऱ्यांदा अंतिम फेरीत प्रवेश केला असला तरी, दोन्ही वेळा आपण पराभव स्वीकारला. प्रश्न पराभवाचा नक्कीच नाही, पण गेल्या १० वर्षात अनेकदा संधी मिळून देखील आपला संघ एकही आयसीसी स्पर्धा जिंकू शकला नाहीये, ती जखम जास्त बोचते. याच पार्श्वभूमीवर या दौऱ्यावर जाणारा भारतीय संघ, खास करून कसोटी संघ कसा असेल याकडे क्रिकेट रसिकांचे लक्ष होते. 


या दौऱ्यासाठी कसोटी संघ निवडताना निवड समितीने ३ नवीन खेळाडूंना संघात स्थान दिले. यशस्वी जयस्वाल, ऋतुराज गायकवाड आणि मुकेश कुमार कसोटी संघाचा भाग असतील. या तीनही खेळाडूंनी गेल्या काही हंगामात घरगुती क्रिकेटमध्ये चांगली कामगिरी केली आहे. त्याचेच फळ त्यांना मिळाले आहे असे नक्की म्हणता येईल. मुख्य म्हणजे हे तीनही तरुण खेळाडू चांगल्या फॉर्म मध्ये आहेत. त्यांना योग्यवेळी संधी मिळणे आवश्यक होते, आणि ही मिळालेली संधी त्यांना बरंच काही देऊन जाईल हे नक्की. वेस्टइंडीजचा दौरा त्यांच्यासाठी सोपा नक्की नसेल. वेस्टइंडीजचा संघ आता पूर्वीसारखा राहिला नाहीये, त्यांचे टी-२० क्रिकेटकडे जास्त लक्ष आहे वगैरे गोष्टी कितीही बरोबर असल्या तरी देखील वेस्टइंडीज मध्ये कसोटी पदार्पण करणे नक्कीच सोपे नसेल. अंतिम ११ मध्ये संधी मिळाल्यास या तीनही खेळाडूंना चांगली कामगिरी करून दाखवणे महत्वाचे असेल. त्याचबरोबर हे देखील लक्षात घेतले पाहिजे की एखाद्या खेळाडूने भारतात पदार्पण करून पहिल्याच कसोटीत शतक ठोकणे आणि वेस्टइंडीज सारख्या – भिन्न खेळपट्टी आणि हवामान असलेल्या – प्रदेशात पदार्पण करून ५०-६० धावा करणे यामध्ये देखील फरक आहे. कदाचित हे खेळाडू पहिल्या दौऱ्यात चुकतीलही, पण त्यांना योग्य तो आधार देऊन, साथ देऊन चांगल्या संधी देणे आवश्यक आहे. 


यशस्वी आणि ऋतुराजच्या निवडीवरून समाज माध्यमांत चांगलीच उहापोह झाली. या दोन खेळाडूंची निवड झाली, पण सर्फराज खानला मात्र भारतीय संघात स्थान मिळत नाही यावरून चांगलेच वाद रंगले. अनेक माजी खेळाडूंनी देखील निवड समितीवर टीका केली. सर्फराझची निवड झाली नाही हे एका अर्थाने चुकीचेच आहे, पण त्याची तुलना यशस्वी आणि ऋतुराज बरोबर होणे खचितच अयोग्य आहे. मुळात सर्फराझची निवड मागच्याच वर्षी व्हायला हवी होती. त्याने गेली २-३ वर्षे रणजी स्पर्धेत खोऱ्याने धावा केल्या आहेत हे देखील खरे. पण अजूनही त्याच्यासाठी संघाचे दरवाजे उघडले जात नाहीत. त्याचबरोबर प्रियांक पांचाळ आणि अभिमन्यू ईश्वरन यांना देखील डावलले गेल्याची थोडीफार भावना आहे. पण राष्ट्रीय संघात एकावेळी १५-१७ खेळाडूच खेळू शकू शकतात, त्यामुळे अनेक गुणवान खेळाडूंना संघाबाहेर राहावे लागते. अर्थात ही ओरड भारतीय क्रिकेटची सुरुवात झाल्यापासून आहे, आणि अनेक खेळाडूंना भारतीय संघात स्थान न मिळाल्याचे आपण वेळोवेळी बघत असतो. 

हा संघ निवडतानाच चेतेश्वर पुजारा आणि उमेश यादव या दोघांनाही वगळले गेले. उमेश कदाचित आपल्याला परत भारतीय संघात दिसणार नाही, पण पुजाराचे काय? पुजाराने (अजिंक्य प्रमाणे) आता दुलीप, रणजी स्पर्धेत चांगली कामगिरी करून परत संघात येण्याचे लक्ष ठेवले पाहिजे. अर्थात यावेळी त्याची स्पर्धा तरुण रक्ताशी असेल.गेल्या काही सामन्यात पुजाऱ्याने अपेक्षित कामगिरी केली नाहीये, त्यामुळे त्याचे संघाबाहेर जाणे क्रमप्राप्त होते. पण तितकीच वाईट कामगिरी रोहित आणि विराटची देखील आहे. त्या दोघांनीही मोक्याच्या क्षणी संधी घालवल्या आहेत. रोहितच्या कर्णधारपदावर प्रश्न निर्माण व्हावे अशी परिस्थिती अनेकदा निर्माण झाली आहे. आयपीएलमध्ये कर्णधार म्हणून काम करणे आणि भारतीय संघाचा कर्णधार असणे या दोन सर्वस्वी भिन्न गोष्टी आहेत. विराट देखील त्याच्या कर्तुत्वाला साजेसा खेळ करू शकत नाहीये. अशावेळी संघातून बाहेर जाण्याची कुऱ्हाड फक्त पुजारावर कोसळावी? पुढील दोन वर्षात कोणकोणते खेळाडू भारतीय संघासाठी कसोटी खेळून आपल्याला विजय मिळवून देऊ शकतील याचा निश्चितच विचार व्हायला हवा आहे. कोणाच्याही स्टार दर्जावरून त्याचे संघातील स्थान अबाधित असणे चुकीचेच आहे. अर्थात भारतीय क्रिकेटमध्ये ही गोष्ट काही नवीन नाही हे देखील खरे. 

असो. हा वेस्टइंडीज दौरा अनेक अर्थांनी महत्वाचा असेल. यशस्वी आणि ऋतुराज सारख्या फलंदाजांना आपले नाणे खणखणीत वाजवण्याची संधी आहे, तर विराट आणि रोहित सारखे दिग्गज कशी कामगिरी करतात याकडे देखील लक्ष असेल. संघात ईशान किशन आणि शुभमन गील सारखे तरुण खेळाडू देखील आहेत. एकूणच भविष्याच्या दृष्टीने भारतीय संघाची बांधणी सुरु करण्याची वेळ आली आहे. पुढील वर्षभरात आपल्याला अनेक कसोटी सामने – घरच्या मैदानावर आणि बाहेर देखील खेळायचे आहेत. या सर्वच खेळाडूंनी समर्थपणे भारतीय संघाची धुरा आपल्या खांद्यावर घेण्याची वेळ आली आहे. 

शेवटच्या ICC ट्रॉफी ची दशकपूर्ती

आजच्याच दिवशी 2013 साली भारतीय संघाने इंग्लंड च्या कार्डिफ च्या मैदानावर इंग्लंड ला हरवून चॅम्पियन्स ट्रॉफी  दुसऱ्यांदा जिंकली त्या विजयाची आज दशकपूर्ती त्यानिमित्ताने जागवलेल्या आठवणी आणि त्या विजयाची वैशिष्ठ्ये..भारतीय संघ 2013 साली चॅम्पियन्स ट्रॉफी खेळण्यासाठी इंग्लंड ला पोहोचला तो तसं म्हटलं तर अगदी नवखा आणि काही अनुभवी खेळाडू सोबत घेऊन पोहोचला होता.. 2011 च्या विश्वचषक विजयानंतर फारसे चांगले मालिका विजय हाती लागले नव्हते.. कित्येक वर्षांनि भारताने भारताच्या भूमीवर इंग्लंड कडून कसोटी मालिका 2012 साली गमावली होती.. आयपीएल चा ज्वर कमी होऊन भारतीय संघ त्या स्पर्धेत खेळायला उतरला होता..धोनी(कर्णधार, यष्टीरक्षक), अश्विन, जडेजा, कार्तिक, धवन, रोहित शर्मा, मुरली विजय, विराट कोहली, इशांत शर्मा, भुवनेश्वर कुमार, इरफान पठाण, सुरेश रैना, उमेश यादव, अमित मिश्रा, विनय कुमार हा भारतीय संघ होता..


याचे सगळ्यात महत्त्वाचे वैशिष्ठ म्हणजे या संघात दोन वर्षांपूर्वी वर्ल्ड कप जिंकणारे सेहवाग, सचिन, युवराज, झहीर, हरभजन सारखे रणधुरंधर नव्हते सचिन एकदिवसीय प्रकारातून रिटायर झाला होता, हरभजन, सेहवाग,झहीर यांना निवड समिती ने या संघात स्थान दिले नाही, युवराज कॅन्सर च्या आजारातून उभारी घेत होता…या संघाचे आणखी एक ठळक वैशिष्ट्य म्हणजे या संघात महेंद्र सिंग धोनी सोडला तर सगळे खेळाडू तिशी च्या आतले होते म्हणजे सरासरी या संघाचे वय 27 च्या आसपास होते…संघाची निवड पाहता बहुतेक जणांना आपण सेमी फायनल गाठली तरी पुरे अशी आशा होती.. 

भारतीय संघाच्या गटात भारत, पाकिस्तान, दक्षिण आफ्रिका, वेस्ट इंडिज असे चार संघ होते.. एकदा दक्षिण आफ्रिका पार केलं की सेमी फायनल मध्ये आपला एक पाऊल पोहोचले अशी सगळ्यांना कल्पना होती…स्पर्धेच्या पहिल्या दिवशी पहिला सामना बलाढ्य दक्षिण आफ्रिका बरोबर.. सलामी अगदी नवखी रोहित- शिखर ची जोडी.. कोणालाही आशा नव्हती समोर स्टेन, मोरकेल, सोत्सोबे अशी आग ओकणारी फौज..शिखर- रोहित च्या आश्वासक बॅटिंग ने आपण 331 धावा केल्या शिखर धवन ने शतक ठोकले आणि आपण आफ्रिकेचा पेपर 26 रनानी पास झालो..

दुसरा सामना वेस्ट इंडिज विरुद्ध,
जॉन्सन चार्ल्स च्या 60 धावांचा जोरावर वेस्ट इंडिज 230 पर्यंत पोहोचली आणि शिखर धवन ने स्पर्धेतल आणि करियर चे सलग दुसरे शतक साजरे करून भारतीय संघ सेमी फायनल मध्ये नेला…
साखळी मधला शेवटचा सामना पारंपरिक प्रतिस्पर्धी पाकिस्तान बरोबर,

आता पर्यंत भारतीय संघ उपांत्य फेरीत पोहोचला असल्याने कोणताही दबाव न घेता पाकिस्तान विरुद्ध सहज खेळला.. दुसरीकडे पाकिस्तान पुन्हा एकदा भारत पाकिस्तान सामन्याच्या दबावाखाली येऊन केवळ 165 धावा करून गारद झाला.. पावसाच्या व्यत्ययाने भारतीय संघ डकवर्थ लुईस च्या नियमाच्या आधारे सलग तिसरा सामना जिंकून गटात अव्वल ठरून उपांत्य फेरीत पोहोचला..

उपांत्य फेरीत शेजारी श्रीलंका: या आधी भारत- श्रीलंका उपांत्य सामना झाला होता तेव्हा भारतीय संघाला 1996 च्या वर्ल्ड कप मध्ये लाजिरवण्या पराभवाला सामोरे जावे लागले होते.. विनोद कांबळी चा रडवेला चेहरा आजही सगळ्यांना आठवतो…श्रीलंका रडत खडत 181 पर्यंत पोहोचली.. भारताने परत एकदा निवांत पणे 182 चे लक्ष्य शिखर धवन च्या अर्ध शतकाच्या जोरावर पार केले आणि इंग्लंड बरोबर फायनल निश्चित केली…

23 जून 2013, सोफिया गार्डन्स, कार्डिफ, इंग्लंड: इंग्लंड ला अजून आजच्या बॅझबॉल चा स्पर्श व्हायचा होता.. ते अजूनही नव्वद च्या दशकातले वन डे क्रिकेट खेळत होते. पारंपरिक टेस्ट क्रिकेट चे पाईक कुक, ट्रोट, बेल,  ही त्यांची बॅटिंग लाईन अप आणि ब्रॉड अँडरसन, ट्रेमलेट हे लाल ड्युक चे दिग्गज बॉलिंग करत होते.. 2011 च्या वर्ल्ड कप मध्ये बांगलादेश आयर्लंड कडून हरल्यानंतर इंग्लंड ची नाचक्की झाली होती, पण अजूनही 2015 च्या वर्ल्ड कप ची बांगलादेश च्या हातून पराभव व्हायची नामुष्की बाकी होती.. इयॉन मॉर्गन चा कॅप्टन मॉर्गन व्हायचा होता…अंतिम सामन्याच्या दिवशी पाऊस असल्याने सामन्याला उशिरा सुरुवात झाली  दिवसभर पिरपीर पाऊस पडल्याने सामना भारतीय वेळेनुसार रात्री 10 वाजता सुरू झाला .50 ओव्हर चा सामना 20 ओव्हर वर आला, भारतीय संघाने नाणेफेक जिंकून बॅटिंग केली आधी धवन कोहली आणि  शेवटी जडेजा यांच्या फटकेबाजी ने  भारतीय संघ 129/7 अश्या समाधान कारक धावसंख्ये पर्यंत पोहोचला..बेल, बोपारा, ट्रॉट, यांनी सामना इंग्लंड च्या दृष्टीक्षेपात आणला होता… इंग्लंड च्या डावाची 18वी ओव्हर, मॉर्गन, बोपारा चांगले सेट होऊन खेळत होते.. इंग्लंड ला जिंकण्यासाठी 20 रन पाहिजे असताना धोनी ने इशांत शर्माच्या हाती बॉल दिला, त्या दिवशी इशांत ची बॉलिंग तितकीशी चांगली झाली नव्हती तरी सुद्धा धोनी ने इशांत शर्माला ओव्हर दिली..
पहिला बॉल.. wd
दुसरा बॉल.. 6
तिसरा बॉल.. 1w
चौथा बॉल 1w
पाचवा बॉल.. W (मॉर्गन)
सहावा बॉल W (बोपारा)

दोन्ही सेट बॅट्समन लागोपाठ बाद झाल्याने सामन्याचे पारडे फिरले…
एकोणिसाव्या ओव्हर मध्ये जडेजा ने बटलर आणि ब्रेसनन ची विकेट काढली आणि उरली सुरली इंग्लंड ची आशा आणखी धूसर केली..

शेवटच्या ओव्हर साठी अश्विन च्या हाती बॉल इंग्लंड ला जिंकण्यासाठी 15 धावा स्ट्राईक ला स्टुअर्ट ब्रॉड..
पहिला बॉल .
दुसरा बॉल 4
तिसरा बॉल 1
चौथा बॉल 2
पाचवा बॉल 2
शेवटच्या बॉल ला इंग्लंड ला जिंकण्यासाठी 6 धावा हव्या होत्या.. ट्रेडवेल च्या हाती बॅट सिक्स आणि इंग्लंड चॅम्पियन, दुसरं काहीही झालं तर भारत चॅम्पियन..अश्विन ने बॉल थोडा हवेत ठेऊन ऑफ स्टंप वर बॉल ठेवला ट्रेडवेल च्या स्वीप मधून बॉल सुटला धोनी ने बॉल अडवला आणि आजतागायत भारतीय संघाने शेवटची ट्रॉफी त्या क्षणी जिंकली…

भारतीय संघाने 11 वर्षांनी चॅम्पियन्स ट्रॉफी जिंकली महेंद्र सिंग धोनी आयसीसी च्या सगळ्या ट्रॉफी जिंकणारा पहिला कॅप्टन बनला…

ठळक नोंदी:
1. या स्पर्धेने रोहित शर्मा चे करियर ओपनर म्हणून सेट केले पुढे 5-6 वर्ष शिखर- रोहित जोडी ओपनिंग करत राहिली.. 
2. शिखर धवन आणि आयसीसी स्पर्धेतील त्याचा फॉर्म ही दंतकथा  झाली. 
3.भारतीय गोलंदाजी झहीर च्या सावली तुन बाहेर पडून स्वतंत्र अस्तित्व सिद्ध करत होती.. सचिन शिवाय भारताची ही पहिली आयसीसी स्पर्धा होती…
4. भुवनेश्वर कुमार हा प्युअर स्विंग बॉलर गवसला..
5. रवींद्र जडेजा नावाचा अष्टपैलू सिद्ध झाला…

My Open Letter to Kapil Dev and the Heroes of ’83

Dear Kapil Dev and the Heroes of ’83,

As we commemorate the 40th anniversary of your historic World Cup victory, I feel compelled to express my heartfelt admiration and gratitude for the incredible feat you accomplished. While I may not have vivid memories of that momentous day, I am well aware of the significance of your triumph and the lasting impact it has had on Indian cricket and our nation.

You see, back in 1983, I was just a wide-eyed, curious 5-year-old, oblivious to the world of cricket and the magnitude of the events unfolding at Lord’s. While I may not recall the thrilling matches, the spectacular catches, or the nail-biting moments, I have come to understand the profound significance of your victory and its enduring legacy.

Over the years, as I delved into the history books, watched replays, and listened to the stories shared by my elders, I realized the magnitude of what you achieved. You didn’t just bring home a trophy; you brought home a sense of pride, hope, and unity to an entire nation. Your victory became a symbol of inspiration for millions, transcending the boundaries of age, background, and time.

As I reflect on your triumph now, four decades later, I am filled with awe and admiration for the extraordinary journey you embarked upon. The challenges you faced, the battles you fought, and the indomitable spirit you displayed continue to inspire me to this day.

Your victory taught us that dreams can indeed come true, no matter the odds stacked against us. It showed us that with resilience, determination, and unwavering belief, we can conquer the seemingly insurmountable. Your achievement embodies the essence of sportsmanship, teamwork, and the pursuit of excellence.


While I may not have witnessed the events of that day firsthand, I am forever grateful to you and your team for the indelible mark you have left on the hearts and minds of every Indian. You united our nation, instilled a sense of pride, and paved the way for future generations to strive for greatness.

Today, as we celebrate 40 years of your historic triumph, I want to express my deepest gratitude. Your victory has become a part of our collective consciousness, a source of inspiration that continues to drive us forward. Your legacy lives on, not only in the annals of cricketing history but also in the hearts of every Indian who cherishes the spirit of perseverance, passion, and unity.

Thank you, Kapil Dev, and the entire team of ’83, for giving us a reason to celebrate, for igniting the flame of hope within us, and for reminding us that greatness can be achieved when we come together as a team. Your triumph will forever hold a special place in our hearts, and your journey will continue to inspire generations to come.

With immense gratitude and admiration,

Sameer Gudhate

भारतीय क्रिकेटचा सर्वात अविस्मरणीय दिवस (२५ जून)

२५ जून या दिवसाचे भारतीय क्रिकेटमध्ये अनन्यसाधारण महत्व आहे. बरोबर ४० वर्षांपूर्वी म्हणजे २५ जून १९८३ रोजी कपिल देव च्या संघाने क्रिकेट विश्वकप जिंकला होता. त्यानंतर देखील भारतीय संघाने अनेक एकदिवसीय मालिका जिंकल्या. अगदी १९८५ ची B&H मालिका असेल, हिरो कप असेल, Natwest Trophy असेल किंवा २०११ चा विश्व कप. १९८३ चं विजेतेपद खऱ्या अर्थाने भारतीय क्रिकेट मधला मैलाचा दगड (mile stone) आहे. या विजेतेपदाच्या अनेक आख्यायिका अनेकांनी सांगितल्या असतील, आणि पुढे देखील सांगतील, पण प्रत्येक वेळी त्याची मजा काही औरच असेल, सांगणाऱ्याला आणि ऐकणाऱ्याला देखील. 


भारतीय संघाने तोपर्यंत विश्वचषक स्पर्धेत यथातथाच कामगिरी केली होती. १९७५ साली पूर्व आफ्रिकेविरुद्ध एक विजय, १९७९ साली तर एकही विजय नाही अशा पार्श्वभूमीवर आपण १९८३ चा विश्वचषक खेळायला इंग्लंडला गेलो होतो. १९८३ च्या विश्वचषक स्पर्धेत भारताचा कप्तान होता कपिल देव. ह्या संघाला कोणीही विजेतेपदाच्या शर्यतीत जमेस धरलं नव्हतं, आणि ह्याच underdogs नी अखेर विजयश्री खेचून आणली. भारतीय क्रिकेटचं रूप पालटलं ते ह्याच स्पर्धेनंतर. 
आपण साखळी सामन्यात बऱ्यापैकी कामगिरी केली. या स्पर्धेत प्रत्येक संघ गटातील इतर संघांशी दोन वेळा खेळला. आपल्या गटात बलाढ्य वेस्टइंडिज आणि ऑस्ट्रेलिया, तसेच आपला पदार्पण करणारे झिम्बाब्वे असे तीन संघ होते. आपण साखळी स्पर्धेत वेस्टइंडीज आणि ऑस्ट्रेलियाला एकदा हरवून बरी कामगिरी केली होती. अर्थात आपल्यासाठी संस्मरणीय सामना ठरला तो म्हणजे १८ जून १९८३ रोजी झालेला भारत विरुद्ध झिम्बाब्वे हा सामना. त्यादिवशी कपिलदेव निखंज या माणसाने ५ बाद १७ धावसंख्येवरुन अशक्य फलंदाजी करून भारतीय संघाला विजय मिळवून दिला. हो-नाही करता करता आपण उपांत्य फेरीत पोहोचलो, जिथे आपण इंग्लंडचा पराभव केला. आणि अंतिम फेरीत कपिलच्या संघाने २ वेळच्या विश्वविजेत्या वेस्टइंडीजला धूळ चारली. 

अंतिम सामन्यात भारताची गाठ परत एकदा वेस्ट इंडीजशी होती. २ विश्वचषक विजयांचा अनुभव असलेला वेस्ट इंडीजचा संघ विरुद्ध पूर्णपणे अननुभवी भारतीय संघ अशी विषम लढाई. भारताने पहिली फलंदाजी करताना केवळ १८३ धावा केल्या. त्यात सर्वात जास्त धावा होत्या श्रीकांतच्या – ३७. वेस्ट इंडिजच्या गोलंदाजीच्या चौकडीसमोर भारतीय संघ कोसळला आणि विजय वेस्ट इंडीजचाच होणार अशी क्रिकेट रसिकांची खात्री पटली. पण नियतीच्या मनात काही वेगळंच होतं. बलविंदर संधूच्या एका आतमध्ये येणाऱ्या चेंडूवर ग्रीनीज चकला आणि त्याचा त्रिफळा उडाला. नंतर आलेला रिचर्ड्स २०-२० च्या सामन्यासारखा खेळत होता. मदनलालच्या चेंडूवर कपिलने त्याचा अप्रतिम झेल घेतला आणि रिचर्ड्स बाद झाला. आणि खऱ्या अर्थाने तिथेच सामना फिरला. पुढे काही वेळातच वेस्ट इंडिजचा संघ १४० च्या धावसंख्येवर सर्वबाद झाला आणि भारताने अशक्य वाटणारा विजय खेचून आणला. खरोखर १९८३ चा विश्वकप म्हणजे भारतीय क्रिकेट मधला मैलाचा दगड आहे. ह्या विजयाबद्दल भारतीय क्रिकेट रसिक ह्या संघाचे आणि खास करून कर्णधार कपिलचे कायमच ऋणी राहतील. 

पण २५ जून या दिवसाचे एवढेच महत्व नाही. भारतीय क्रिकेटच्या इतिहासात सर्वात महत्वाची घटना २५ जून रोजी घडली आहे, ती म्हणजे भारताने आपला पहिला कसोटी सामना २५ जून १९३२ रोजी खेळला आहे. त्यादिवशी भारतीय संघ इंग्लंड विरुद्ध लॉर्ड्सवर पहिल्यांदा कसोटीसाठी उतरला होता. साधारण १९२७-२८ पासून भारतीय संघाला कसोटी क्रिकेटचे वेध लागले होते, पण पहिली कसोटी खेळण्यासाठी १९३२ साल उजाडले. आपल्या १९३२ च्या त्या दौऱ्याला एक वेगळेच महत्व आहे. काही संस्थानिकांनी जमा केलेल्या पैशातून आपला तो दौरा घडला. त्या पूर्ण दौऱ्यासाठी पोरबंदरचे महाराज कर्णधार होते, तर लिंबडीच्या राजांकडे उपकर्णधारपद सोपवले गेले होते. त्यावेळी खेळले जात असलेले क्रिकेट पूर्णपणे संस्थानिकांच्या ताब्यात होते. या दोघांनीही कसोटी सामन्यासाठी आपली अनुपस्थिती कळवली आणि सी. के. नायुडू यांच्याकडे कसोटीचे कर्णधारपद आले.  

त्यावेळी भारतीय संघात अमरसिंग आणि मोहम्मद निसार असे दोन अत्यंत वेगवान गोलंदाज होते. या दोघांनीही पहिल्याच सामन्यात इंग्लिश फलंदाजांना सळो की पळो करून सोडले होते. एक वेळ अशी आली की पहिल्या डावात इंग्लिश संघाची अवस्था ३ बाद १९ अशी होती. पण मधल्या फळीतील फलंदाजांनी चांगला खेळ करत संघाला सन्मानजनक धावसंख्या उभारण्यासाठी मदत केली. त्यात इंग्लिश कर्णधार डग्लस जार्डीनच्या अर्धशतकाचा समावेश होता. मोहम्मद निसारने या डावात ५ बळी घेतले. इंग्लिश संघाने पहिल्या डावात २५९ धावा केल्या तर भारतीय फलंदाजांनी १८९ धावा करून त्याला प्रतिउत्तर दिले. दुसऱ्या डावात इंग्लिश फलंदाजांनी बऱ्यापैकी कामगीरी करत ८ बाद २७५ या धावसंख्येवर आपला डाव घोषित केला, आणि भरती संघापुढे ३४६ धावांचे लक्ष्य ठेवले. अर्थात पहिलीच कसोटी खेळत असलेल्या भारतीय संघाला ते लक्ष्य मानवले नाही, आणि आपण १८७ धावत बाद झालो. इंग्लिश संघाने तब्बल १५८ धावांनी विजय मिळवला. या कसोटीत भारतीय संघाचा पराभव झाला असला तरीही भारताने कसोटी क्रिकेट मध्ये पदार्पण केले. 

२५ जून १९३२ रोजी भारतीय संघ लॉर्ड्सवर आपला पहिला कसोटी सामना खेळला आणि त्यानंतर बरोबर ५१ वर्षांनी म्हणजे २५ जून १९८३ रोजी कपिलदेवने त्याच लॉर्ड्स मैदानावर पहिल्यांदा विश्वचषक उंचावला. खरोखरच हा दिवस भारतीय क्रिकेटमध्ये सुवर्णाक्षरांनी लिहिला जाईल यात काही वाद नाही. 

विश्वचषकाची पात्रता फेरी

जागतिक क्रिकेट कसोटी आणि पाठोपाठ सुरु झालेल्या ऍशेसच्या गदारोळात कालपासून अजून एक स्पर्धा सुरु झाली आहे. बहुतेक क्रिकेटप्रेमींचं तिकडे कदाचित लक्ष पण नसेल. कारण साधं सोपं आहे… त्या स्पर्धेत ना भारत आहे, ना ऑस्ट्रेलिया किंवा इंग्लंड. ही स्पर्धा आयसीसीची आहे, आणि ती या वर्षातली एक महत्वाची स्पर्धा मानली गेली पाहिजे. येत्या काही महिन्यात भारतात ५० षटकांचा विश्वचषक खेळला जाणार आहे. या विश्वचषकात आंतरराष्ट्रीय क्रिकेटमधील बहुतेक संघ सहभागी होत असले तरीदेखील अजूनही २ संघांची निवड होणे बाकी आहे. आणि त्या संघांची निवड करण्यासाठीचे सामने म्हणजे झिम्बाब्वे मध्ये खेळली जात असलेली ही पात्रता स्पर्धा. विश्वचषकात एकूण १० संघ भाग घेतील. पैकी ८ संघ आधीच पात्र ठरले आहेत. ३ आठवडे चालणाऱ्या या स्पर्धेतील अंतिम फेरीत खेळणाऱ्या २ संघांना विश्वचषक स्पर्धेत स्थान मिळेल. आणि त्याच दृष्टीने ही स्पर्धा महत्वाची ठरते. 


झिम्बाब्वे मधील हरारे आणि बुलावायो या दोन शहरात या स्पर्धेचे सामने खेळवले जातील. या सर्वच सामन्यांना एकदिवसीय सामने म्हणून ओळखले जाईल. स्पर्धेतील सहभागी संघांची दोन गटात वर्गवारी करण्यात आली असून प्रत्येक गटात ५ संघ आहेत. ‘अ’ गटात झिम्बाब्वे, नेपाळ, वेस्ट इंडिज, नेदर्लंड्स आणि अमेरिका या संघांचा समावेश असून, ‘ब’ गटातून आयर्लंड, ओमान, श्रीलंका, स्कॉटलंड आणि संयुक्त अरब अमिराती (युएई) हे संघ खेळतील.   या सर्वच संघांसाठी ही स्पर्धा निश्चितच महत्वाची आहे. वरवर पाहता, वेस्टइंडीज आणि श्रीलंका या संघांना या स्पर्धेतून पात्र ठरून विश्वचषकात भाग घेण्याची चांगली संधी आहे. पण क्रिकेट हा खेळाचं अनिश्चिततेचा आहे. त्यात एकदिवसीय क्रिकेटमध्ये त्या दिवशी जो संघ चांगली कामगिरी करेल, तो पुढे जाईल. आणि त्यात या स्पर्धेद्वारे विश्वचषक स्पर्धेत पात्र होण्याची संधी आहे, त्यामुळे ही स्पर्धा नक्कीच चुरशीची होईल. वेस्टइंडीज आणि श्रीलंका या दोन्ही संघांनी विश्वचषक जिंकला आहे. आंतरराष्ट्रीय क्रिकेटमध्ये हे संघ कधीकाळी अतिशय बलवान संघ म्हणून ओळखले जात असत. पण तो इतिहास झाला. आजच्या घडीला या संघांना पात्रता फेरीत खेळावं लागणं हीच शोकांतिका आहे.  त्याबरोबरच झिम्बाब्वे आणि आयर्लंड सारखे कसोटी संघ देखील या स्पर्धेत खेळतील. या दोन्ही संघांची कसोटी क्रिकेट मधील अवस्था फारशी चांगली नाही. पण एकदिवसीय स्पर्धेत हे संघ कोणत्याही संघांना भारी पडू शकतात. त्याचबरोबर नेदर्लंड्स, स्कॉटलंड, युएईसारख्या संघांना देखील विश्वचषक स्पर्धा खेळण्याचा अनुभव आहे. त्यामुळे त्यांच्या कामगिरी कडे देखील लक्ष असेल. त्यामानाने नेपाळ, ओमान आणि अमेरिका हे तसे लिंबूटिंबू आहेत. पण तेही चांगला खेळ करून दाखवण्यासाठी उत्सुक असतील. 


दासून शनका च्या नेतृत्वाखाली खेळणारा श्रीलंका संघ तसा बलवान आहे. संघातील इतर खेळाडू – कुशल मेंडिस,धनंजया डिसिल्वा, हसरंगा, पाथीराणा, करुणारत्ने, तीक्षना आदी खेळाडूंना आंतरराष्ट्रीय क्रिकेटचा चांगला अनुभव आहे. त्यांचे खेळाडू आयपीएल आणि इतर लीग्स मध्ये देखील खेळतात. अशावेळी त्यांना या खेळाडूंच्या अनुभवाचा नक्कीच फायदा होईल. तीच गत वेस्टइंडीजची देखील आहे. त्यांचा कप्तान शाय होप तसेच संघातील इतर खेळाडू – पॉवेल, चेस, अलझारी जोसेफ, जेसन होल्डर, कायले मायर्स, निकोलस पूरन आदी खेळाडूंनी आंतरराष्ट्रीय क्रिकेट आणि आयपीएल मध्ये चांगली कामगिरी केली आहे. कदाचित याच कारणामुळे या दोन्ही संघांचे पारडे जड ठरू शकते. त्याचबरोबर घरच्या मैदानावर खेळणारा झिम्बाब्वे देखील धोकादायक ठरू शकतो. कप्तान क्रेग आयर्विन, शॉन विलियम्स, सिकंदर रझा, रायन बर्ल, तेंडाई चटारा हे त्यांचे प्रमुख खेळाडू. गेल्या काही वर्षात झिम्बाब्वे क्रिकेट देखील जणू रसातळाला गेले आहे. अशावेळी उत्तम खेळ करून विश्वचषकासाठी पात्र होण्याचा त्यांचा प्रयत्न असेल. तिकडे अजून एक कसोटी संघ – आयर्लंड देखील या स्पर्धेत खेळत आहे. कसोटी क्रिकेटमध्ये फारसे प्रभावी न ठरलेले आयर्लंड क्रिकेटच्या छोट्या फॉरमॅट मध्ये कायमच शर्थीचे प्रयत्न करताना दिसतात. अनेक गोष्टी त्यांच्या बाजूने घडल्यास त्यांनादेखील या स्पर्धेच्या विजेतेपदाची संधी आहे. कप्तान अँडी बलबर्नी, पॉल स्टर्लिंग, कर्टीस कॅम्फर, हॅरी टेक्टर. लोरकॅन टकर, जोश लिटिल, जॉर्ज डॉकरेल या खेळाडूंवर आयर्लंडची भिस्त असेल. सारासार विचार करता, या चार संघांपैकी कोणतेही दोन संघ २०२३ च्या विश्वचषकासाठी पात्र ठरू शकतील. 


इतर संघांपैकी ओमान,नेपाळ आणि अमेरिका या संघांना क्रिकेटमध्ये काही करून दाखवण्याची चांगली संधी असेल. गेल्या काही वर्षात या संघांनी पुढे येण्यास सुरुवात केली आहे. नेपाळमध्ये  क्रिकेट बऱ्यापैकी पसरते आहे. गेल्या १२ पैकी ११ सामन्यात विजय मिळवून त्यांनी या ‘छोट्यांच्या’ क्रिकेटमध्ये आपली चुणूक दाखवून दिली आहे. ओमान आणि अमेरिका हे दोन्ही देश (आणि काही अंशी युएई देखील) भारत, पाकिस्तान आणि श्रीलंकेतून त्या त्या देशात स्थायिक झालेल्या खेळाडूंवर विसंबून आहे. अमेरिकेत क्रिकेटचा जम बसावा यासाठी आयसीसी देखील मोठे प्रयत्न करताना दिसतात. त्यादृष्टीने त्यांच्यासाठी ही स्पर्धा महत्वाची असेल. नेदर्लंड्स आणि स्कॉटलंड या दोन्ही संघांना आंतरराष्ट्रीय क्रिकेट आणि विश्वचषक देखील खेळण्याचा अनुभव आहे. त्यांचे खेळाडू इंग्लिश काउंटी मध्ये देखील खेळताना दिसतात. पण आजच्या घडीला या संघांची कामगिरी फारशी प्रभावी नाही. जी गत या संघांची तीच यूएईची देखील. त्यामुळे या तीनही संघावर कोणाची फारशी भिस्त नसेल. अर्थात त्या त्या दिवशी अमुक एक संघ कशी कामगिरी करतो, त्यावर त्यांचे भवितव्य अवलंबून असेल. 

कालपासून सुरु झालेल्या या स्पर्धेचा अंतिम सामना ९ जुलै रोजी खेळवला जाईल, आणि त्याचवेळी आपल्याला या वर्षीच्या विश्वचषकासाठी पात्र झालेले दोन संघ मिळतील. स्पर्धेतील दोन सर्वोत्तम संघ जिंकून विश्वचषकासाठी पात्र ठरावेत, आणि मुख्य स्पर्धेत त्यांनी आपली छाप सोडावी, तरच या पात्रता फेरीत खेळलेल्या संघांचे महत्व वाढेल. 

To know more about Crickatha